VẬT LÝ TRỊ LIỆU PHÙ BẠCH HUYẾT

Chuyển đến:

• Phù bạch huyết là gì?
• Dấu hiệu và triệu chứng
• Nó được chẩn đoán như thế nào?
• Làm thế nào một Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu có thể giúp đỡ?
• Chấn thương hoặc tình trạng này có thể được ngăn chặn?
• Tôi cần loại Vật Lý Trị Liệu nào?
• Đọc thêm.

Phù bạch huyết là tình trạng sưng ở cánh tay hoặc chân do tắc nghẽn trong hệ thống bạch huyết.

 Người ta ước tính rằng khoảng 1/3 phụ nữ trải qua phẫu thuật cắt bỏ hạch nách trong điều trị ung thư vú sẽ bị phù bạch huyết. 

Xác định và điều trị phù bạch huyết sớm giúp đảm bảo kết quả nhanh hơn và tốt hơn. Nhưng ngay cả điều trị sau này, trong giai đoạn mãn tính của bệnh, vẫn có thể giúp ích.

Để xác định xem bệnh nhân có bị phù bạch huyết hay không? Hãy kiểm tra với bác sĩ ngay lập tức nếu bệnh nhân bị sưng ở một trong các chi và bệnh nhân:

• Bị ung thư hoặc đã được điều trị ung thư.
• Bị bệnh tim, thận hoặc gan.

Phù bạch huyết là gì?

Hệ thống bạch huyết thu thập dịch bạch huyết (chất lỏng dư thừa, protein và các chất khác) từ các mô cơ thể và đưa chúng trở lại dòng máu.

 Bạch huyết được di chuyển chậm qua các mạch bạch huyết và được truyền qua các hạch bạch huyết. Sưng ("phù") có thể xảy ra khi tăng bạch huyết trong các mô cơ thể.

 Phù bạch huyết xảy ra khi dịch thoát bị gián đoạn do tắc nghẽn. Hoặc vết cắt ở các hạch bạch huyết ở vùng háng hoặc nách.

 Phù bạch huyết có thể là một tình trạng di truyền. Nhưng phổ biến nhất là hậu quả của tắc nghẽn do:

• Nhiễm trùng.
• Ung thư.
• Mô sẹo do xạ trị hoặc phẫu thuật cắt bỏ các hạch bạch huyết.

Bệnh nhân có nguy cơ bị phù bạch huyết cao hơn nếu bệnh nhân:

• Đã phẫu thuật cắt bỏ các hạch bạch huyết ở nách, háng hoặc vùng chậu.
• Nhận được xạ trị ở nách, háng, vùng xương chậu hoặc cổ.
• Có mô sẹo trong các ống bạch huyết, tĩnh mạch hoặc dưới xương đòn do phẫu thuật hoặc xạ trị.
• Bị ung thư di căn đến các hạch bạch huyết ở cổ, ngực, nách, xương chậu hoặc bụng.
• Có khối u ở xương chậu, bụng hoặc ngực có liên quan. Hoặc gây áp lực lên các mạch bạch huyết. Và / Hoặc ống bạch huyết lớn do đó ngăn chặn dẫn lưu bạch huyết.
• Bị viêm cánh tay hoặc chân sau phẫu thuật.
• Bệnh nhân lớn tuổi.
• Có chế độ ăn uống không phù hợp hoặc thừa cân. Vì những điều kiện này có thể trì hoãn sự phục hồi từ phẫu thuật và xạ trị. Và có thể làm tăng nguy cơ bị phù bạch huyết.

Dấu hiệu và triệu chứng.

Với phù bạch huyết, bệnh nhân có thể có:

• Sưng ở tay, chân, vai, tay, ngón tay hoặc ngực.
• Da cảm thấy căng hơn, cứng hơn hoặc dày hơn bình thường ở khu vực bị ảnh hưởng.
• Ngứa hoặc có cảm giác nặng nề ở cánh tay hoặc chân.
• Yếu cơ ở cánh tay hoặc chân.
• Không có khả năng di chuyển các khớp nhất định, chẳng hạn như cổ tay hoặc mắt cá chân, chủ động như bình thường.
• Ấn lõm (một vết lõm được tạo ra bằng cách ấn một ngón tay lên da và cần có thời gian trở lại bình thường sau khi loại bỏ áp lực).
• Quần áo, nhẫn, vòng tay hoặc giày vừa vặn hoặc chật hơn trước.
• Nhiễm trùng lặp đi lặp lại ở cánh tay hoặc chân.
• Đau khớp.
• Khó khăn trong việc sinh hoạt hàng ngày.

Bệnh nhân có thể bị nhiễm trùng nếu:

• Bị sốt và ớn lạnh.
• Chân tay bị phù bạch huyết đỏ.
• Sưng hoặc đau.
• Và cảm thấy ấm khi chạm vào.

Nó được chẩn đoán như thế nào?

Bác Sỹ sẽ xem xét lịch sử y tế, thuốc và thực hiện kiểm tra thể chất kỹ lưỡng. Bao gồm các thông tin sau:

• Cân nặng thực tế so với cân nặng lý tưởng.
• Số đo chu vi của cánh tay và chân.
• Bệnh nhân có thể làm tốt các hoạt động của cuộc sống hàng ngày như thế nào.
• Tiền sử phù, xạ trị trước đó hoặc phẫu thuật.
• Thời gian giữa phẫu thuật và khi bệnh nhân nhận thấy sưng đầu tiên.
• Các tình trạng khác như tiểu đường, huyết áp cao, bệnh thận, bệnh tim hoặc viêm tĩnh mạch.

Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu có thể giúp đỡ gì?

Bác Sỹ vật lý trị liệu sẽ đóng vai trò quan trọng trong nhóm chăm sóc sức khỏe. Và sẽ hợp tác chặt chẽ với bệnh nhân để thiết kế một chương trình điều trị. Nhằm giúp kiểm soát sưng và đáp ứng các mục tiêu để trở lại hoạt động.

Trong giai đoạn đầu của phù bạch huyết. Khi sưng nhẹ, thường có thể được kiểm soát bằng cách:

• Nén ép.
• Tập luyện.
• Và kê cao chi bị ảnh hưởng.

 Để khuyến khích dòng chảy bạch huyết. 

Đối với sưng nặng hơn.

Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu có thể sử dụng một phương pháp điều trị gọi là "liệu pháp điều trị chống sung huyết". 

Bước đầu tiên thường bao gồm dẫn lưu bạch huyết bằng tay. Cảm giác giống như một hình thức xoa bóp nhẹ. Và giúp cải thiện dòng chảy bạch huyết từ cánh tay hoặc chân. 

Tiếp theo là băng ép giúp giảm sưng. Bác Sỹ trị liệu sẽ theo dõi cẩn thận kích thước của chi trong suốt các buổi điều trị.

Khi chi đã giảm xuống kích thước mong muốn. Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu sẽ giúp bệnh nhân bắt đầu chăm sóc bản thân bằng cách:

• Phát triển một chương trình tập luyện an toàn và hợp lý. Sẽ giúp tăng thể lực mà không làm căng cơ ở tay hoặc chân bị ảnh hưởng.
• Dùng lực nén để đảm bảo giảm sưng. Làm việc với bệnh nhân để tìm loại quần áo đáp ứng tốt nhất nhu cầu .
• Hướng dẫn bệnh nhân về chế độ ăn uống hợp lý. Để giảm sự tích tụ chất lỏng trong các mô và chăm sóc da để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Tình trạng này có thể được ngăn chặn?

Một số rủi ro, như điều trị ung thư, không thể tránh khỏi. 

Nếu bệnh nhân đã xạ trị. Hoặc các hạch bạch huyết đã được loại bỏ nhưng bệnh nhân không bị phù bạch huyết. Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu sẽ giúp bệnh nhân xác định và quản lý các rủi ro có thể kiểm soát để tránh nó.

Bác Sỹ vật lý trị liệu sẽ:

• Thiết kế một chương trình tập luyện tại nhà an toàn và hợp lý. Nhằm cải thiện thể lực tổng thể và giúp BN tránh tăng cân làm tăng nguy cơ phù bạch huyết.
• Phát triển một chương trình tập luyện an toàn và hợp lý sẽ tránh làm căng các chi bị ảnh hưởng. Và giúp bệnh nhân giảm nguy cơ phát triển phù bạch huyết sau phẫu thuật hoặc nhiễm trùng.
• Định kỳ đánh giá kích thước chi và nếu có sự gia tăng kích thước chi. Cung cấp sự can thiệp sớm, thận trọng để giúp ngăn ngừa sưng tấy trở nên tồi tệ hơn.
• Giúp bệnh nhân duy trì chăm sóc và vệ sinh da tốt.

Hệ thống bạch huyết thoát dịch kém có thể làm cho cánh tay hoặc chân dễ bị nhiễm trùng hơn. Và thậm chí một nhiễm trùng nhỏ có thể dẫn đến phù bạch huyết nghiêm trọng. 

Bệnh nhân có thể ngăn ngừa phù bạch huyết bằng cách tránh các vết:

• Vết cắt và trầy xước.
• Vết kim đâm và rút máu.
• Vết bỏng.
• Và vết côn trùng cắn trên chi bị ảnh hưởng.

Đọc thêm.

Các bài viết sau đây cung cấp một số bằng chứng khoa học tốt nhất để điều trị chứng phù nề bạch huyết.

Dự đoán nguy cơ phù bạch huyết cánh tay sau khi bóc tách nách trong ung thư vú. Tóm tắt.

Điều trị vật lý trị liệu hoàn toàn ở bệnh nhân bị phù bạch huyết thứ phát do chấn thương chỉnh hình và phẫu thuật chi dưới.  Tóm tắt bài viết trên PubMed.

Nhận biết và điều trị phù bạch huyết chi trên ở bệnh nhân sau phẫu thuật cắt bỏ / cắt bướu: Tóm tắt bài viết trên PubMed.

Một khung đánh giá trong phục hồi chức năng ung thư. Điều miễn phí.